POL Magazine 29 QATAR

آید که چطور کودک را در رَوند خواندن دخیل کنیم؟ ‌ حال این سوال پیش می ای از ‌ ماهه داستان بخوانیم. صفحه ۹ خواهیم برای یک نوزاد ‌ فرض کنید می خرسی است که گرسنه شده. کافی است ‌ ایم که درباره ‌ کتاب داستان را باز کرده مناسب جلوی چشم کودک بگیریم، متن ‌ نوزاد را بغل کنیم، کتاب را در فاصله آن صفحه را برایش بخوانیم و سپس با لحنی صمیمانه بگوییم: «پسرم/ بینی این خرسی گرسنه شده؟ حاال باید چی کار کنه؟ تو چی فکر ‌ دخترم می کنی مامان جان؟» برای این که بهتر با کودک تعامل داشته باشیم الزم ‌ می های ‌ است موقع سوال پرسیدن کلمات را صحیح و واضح ادا کنیم، به چشم مان (شادی، تعجب و…) را از طریق صدا و نیز ‌ های ‌ کودک نگاه کنیم و حس چهره نمایان کنیم و به کودک فرصت بدهیم تا به سؤاالت ما پاسخ بدهد. تواند با کلمات ما جواب بدهد. اما با ‌ طبیعی است که نوزاد یا کودک نوپا نمی دهد. ‌ آورد، با لبخندش و با نگاهش به ما پاسخ می ‌ صداهایی که از خود درمی هایی را کسب کند که ‌ کم مهارت ‌ کند تا کودک کم ‌ تکرار این روند کمک می های زبانی هستند. ‌ زبانی» نام دارند و سنگ زیربنای مهارت ‌ های پیش ‌ «مهارت شود، گرچه هنوز ‌ کم کودک با معانی کلمات آشنا می ‌ با گذشت زمان کم توان برای ‌ وقت است که می ‌ تواند منظورش را با کلمات بیان کند. آن ‌ نمی های ‌ های تصویری ساده، بلکه از کتاب ‌ تعامل با کودک نه فقط از کتاب های تصویری که از کودک ‌ ای از کتاب ‌ تعاملی هم استفاده کرد. گونه ها که ‌ های تعاملی نام دارند. این کتاب ‌ خواهد تا کاری را انجام دهد کتاب ‌ می شوند برای کودک ‌ معموال برای کودکان یک ساله به باال طراحی طراحی می خوبی به خود جذب ‌ انگیز را دارند و او را به ‌ بازی هیجان ‌ حُکم یک اسباب هایی هستند که در صفحاتشان ‌ های تعاملی آن ‌ کتاب ‌ کنند. نوع ساده ‌ می یک دریچه یا یک زبانه دارند و وقتی کودک آن دریچه را باز کند یا زبانه شود. ‌ بکشد، چیزی از پشت آن آشکار می حال همان داستان خرس گرسنه را در یک کتاب تعاملی تصور کنید. خرسی داند غذایش کجاست (غذا پشت یک دریچه است و ‌ گرسنه است و نمی تواند بگوید: «خُب مامان جان! تو ‌ جا والد می ‌ از دید کودک پنهان). این دونی غذای این خرسی چیه؟ بیا این پنجره رو باز کن تا ببینیم امروز ‌ می گوید: ‌ کند و والد می ‌ خوره؟» و کودک دریچه را باز می ‌ خرسی ناهار چی می خوره. تو هم ‌ «آفرین دخترم/پسرم! ببین این خرسی امروز ناهار عسل می و گو با کودک ادامه دهد ‌ تواند به گفت ‌ عسل دوست داری مامان جان؟» و می ای ‌ دونی عسل چه مزه ‌ های بیشتری مطرح کند. برای مثال: «می ‌ و پرسش توان با کمک یک ‌ چنین می ‌ داره؟ آره مامان جان عسل شیرینه! و…». این بخش با کودک اختصاص داد. ‌ سادگی زمان زیادی را به تعامل لذت ‌ کتاب به 7 8 9

:‌ نوشت ‌ پی - تعامل یک عمل دو سویه است که هر دو طرف در آن نقش فاعلی دارند. ۱ تر خواهد بود. ‌ - هرچه فضای این تعامل شادتر باشد، اثر آن بر مغز کودک عمیق ۲ Language rich environment -۳ شناس روس) و ماریا ‌ - از دید برخی متخصصان همچون لِو ویگوتسکی (روان ۴ شناس ایتالیایی) «تجربه» ‌ سوری (پزشک، متخصص تعلیم و تربیت و جامعه ‌ مُونته یکی از عوامل بنیادین یادگیری در سنین کودکی است. بازی» انواع گوناگونی دارد. برای کسب ‌ - «کتاب داستان تصویری» و «کتاب اسباب ۵ ها براساس سن (از بدو تولد تا ‌ بندی این کتاب ‌ اطالعات بیشتر در مورد کارکرد و دسته مراجعه کنید. bilingualekinder.com توانید به وبسایت ‌ دو سه سالگی) می interactive reading aloud -۶ زبانی: آنچه که کودک پیش از فراگیری زبان برای برقراری ارتباط ‌ های پیش ‌ - مهارت ۷ دهد (ارتباط چشمی، توجه به محیط پیرامون، تقلید، ‌ هایش انجام می ‌ و بیان خواسته های متفاوت، ‌ اشاره و ژست، گوش کردن، تولید صدا (غان وغون)، رعایت نوبت، گریه و پا) ‌ حرکت اِرادی سر و دست توانید فیلم آموزشی خواندن تعاملی با ‌ می bilingualekinder.com - در وبسایت ۸ نوزاد را تماشا کنید. Interactive books -۹ های تعاملی به بازار آمده است که با نام ‌ تازگی نوع دیگری از کتاب ‌ به ها در ظاهر ‌ شوند. این کتاب ‌ های تعاملی زبان-محور» شناخته می ‌ «کتاب ای دارند و ‌ درست مانند کتاب داستان تصویری هستند یعنی نه دریچه خواهند که کاری انجام دهد (کتاب را ‌ ها هم از کودک می ‌ ای. اما این ‌ نه زبانه بچرخاند، محکم فوت کند، دست بزند و…) و چون زبان-محور هستند الزم درستی درک کند تا بتواند کاری ‌ است که کودک ابتدا منظور نویسنده را به های تعاملی در دنیا بسیار ‌ را که از او خواسته انجام دهد. این گونه از کتاب گذرد. اما در همین ‌ ها نمی ‌ جدید هستند و بیش از چند سال از پیدایش آن اند که در ایجاد یک محیط غنی زبانی چقدر تاثیرگذار ‌ مدت کوتاه نشان داده های زبان-محور ‌ های این کتاب ‌ هستند. خوشبختانه یکی از بهترین نمونه به زبان فارسی هم در دسترس عموم قرار گرفته است. آسا دارد. هر کتاب ‌ آموزی و کار با کودک «تکرار» اثری معجزه ‌ در مسیر زبان توان بارها و بارها برای کودک خواند. چندباره خواندن یک کتاب برای ‌ را می تنها پیوند عاطفی میان والد و ‌ کودک مزایای گوناگونی دارد. برای مثال نه بخش و دلپذیر ‌ کند، بلکه برای کودک بسیار آرامش ‌ کودک را مستحکم می ترتیب بدون ‌ کند. بدین ‌ های زبانی او کمک شایانی می ‌ است و به رشد مهارت داشتن تخصص خاصی و تنها با فراهم کردن یک محیط غنی زبانی و روزی یکی مند ‌ توان از این فرصت طالیی بهره ‌ دو ساعت وقت گذاشتن برای کودک می های ‌ شد و در همان دو سه سال ابتدایی زندگی کودک مهاجر نه تنها پایه فراگیری زبان مادری را در ذهن کودک بنا کرد بلکه بستری فراهم کرد برای های ذهنی او (توجه و تمرکز، حافظه و…). ‌ رشد بهینه مغز و توانایی این نوشتار به گرمی ‌ نویسنده از دریافت نقد و نظرات خوانندگان درباره bilingualekinder@gmail.com . کند ‌ استقبال می

75

www . polmagazine . com

Powered by